Chi tiết - Sở Nông nghiệp và PT nông thôn

Chênh Vênh là một trong 13 thôn của xã Hướng Phùng, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. Toàn thôn hiện có 120 hộ với 454 khẩu, phần lớn là người đồng bào dân tộc thiểu số Bru - Vân Kiều, điều kiện kinh tế gia đình còn gặp nhiều khó khăn, vẫn dựa vào rừng để kiếm sống.

Chênh Vênh là một trong 13 thôn của xã Hướng Phùng, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị. Toàn thôn hiện có 120 hộ với 454 khẩu, phần lớn là người đồng bào dân tộc thiểu số Bru - Vân Kiều, điều kiện kinh tế gia đình còn gặp nhiều khó khăn, vẫn dựa vào rừng để kiếm sống.

Vì vậy tình trạng khai thác gỗ, săn bẫy động vật rừng, phá rừng tự nhiên, lấn chiếm đất rừng để sản xuất nương rẫy thường xuyên xảy ra. Đây là nguyên nhân chính dẫn đến tài nguyên rừng trên địa bàn ngày càng cạn kiệt, diện tích rừng, đất lâm nghiệp ngày một thu hẹp. Tuy đã có nhiều chế độ, chính sách của Đảng và Nhà nước hỗ trợ song đây vẫn là một bài toán khó để giúp người dân tại thôn Chênh Vênh nói riêng và toàn xã Hướng Phùng nói chung trong việc phát triển kinh tế hộ gia đình tại địa phương.

            Năm 2005, thực hiện Đề án giao rừng tự nhiên cho hộ gia đình, cộng đồng để quản lý, bảo vệ và hưởng lợi. Cộng đồng thôn Chênh Vênh được giao 774,09ha và 20 hộ gia đình trong thôn được giao theo nhóm hộ 280,70ha rừng tự nhiên.

            Từ khi được Nhà nước giao rừng tự nhiên đến nay, cùng với chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương, hoạt động tuyên truyền, vận động của các ban, ngành chức năng của xã và Kiểm lâm địa bàn về lĩnh vực lâm nghiệp thường xuyên được thực hiện nên ý thức của bà con Nhân dân ngày một nâng lên, đã nhận thức được vai trò, tác dụng to lớn của rừng mang lại nên các hoạt động như khai thác gỗ, săn bẫy động vật hoang dã, phá rừng, lấn chiếm đất lâm nghiệp để canh tác nương rẫy…đã giảm dần hằng năm. Diện tích rừng tự nhiên đã giao được quản lý, bảo vệ tốt.

            Nhằm tạo sinh kế cho người dân sinh sống trên địa bàn thôn, năm 2020 Ủy ban Y tế Hà Lan – Việt Nam gọi tắt là MCMV, văn phòng tại Quảng Trị đã phối hợp với UBND xã Hướng Phùng, Hạt Kiểm lâm Hướng Hóa triển khai nhiều hoạt động thiết thực, có hiệu quả như: Xây dựng các tổ quần chúng bảo vệ rừng cộng đồng, hỗ trợ giếng khoan để cung cấp nước sạch, phát triển rừng bằng cách hỗ trợ 70 hộ gia đình trồng mới gần 120ha cây Trẩu và cây Lõi thọ; hình thành điểm du lịch cộng đồng thác Chênh Vênh, hỗ trợ một số nhóm thanh niên học nghề tiện tre để sản xuất các sản phẩm mỹ nghệ từ tre. MCNV cũng mời chuyên gia tư vấn từ Trường Đại học Nông Lâm Huế và Trường Đại học Khoa học Huế phối hợp với cộng đồng thôn để xây dựng phương án quản lý rừng bền vững. Đồng thời, MCNV đã có kế hoạch hỗ trợ thực hiện đánh giá FSC đối với toàn bộ diện tích rừng tự nhiên giao cộng đồng và hộ gia đình quản lý nhằm vừa cải thiện chất lượng công tác quản lý và bảo vệ rừng cộng đồng, vừa góp phần nâng cao giá trị lâm sản ngoài gỗ để cải thiện sinh kế cho cộng đồng dân cư sinh sống ở khu vực vùng đệm.

Việc khai thác và phát triển mang tính bền vững đối với các lâm sản ngoài gỗ nhằm phát triển sinh kế ở địa phương cần có sự phát triển chuỗi liên kết thị trường bền vững, đảm bảo thị trường đầu ra cho các sản phẩm địa phương và có sự gắn kết chặt chẽ giữa cộng đồng và doanh nghiệp. Xác định được tầm quan trọng của điều này, MCNV đang hỗ trợ kết nối những doanh nghiệp có trách nhiệm xã hội với cộng đồng địa phương. Kết quả, Doanh nghiệp sản xuất dầu Trẩu Lucero (L.Co) từ tỉnh Bình Dương và HTX Chân Mây có chuyến thăm, khảo sát thực địa và trao đổi thông tin với bà con Nhân dân tại thôn Chênh Vênh về tiềm năng, thế mạnh các loại lâm sản ngoài gỗ ở địa phương, đặc biệt là phát triển vùng nguyên liệu Trẩu, định hướng và phát triển chuỗi cung ứng dầu Trẩu và các sản phẩm từ tre và kế hoạch phát triển rừng bền vững. Doanh nghiệp L.Co và HTX Chân Mây đánh giá cao những gì mà người dân, cộng đồng thôn đã thực hiện và bày tỏ thiện chí, cam kết hợp tác lâu dài với địa phương trong thời gian tới.

            Trong bài phát biểu của mình, ông Hồ Văn Quý – Phó Chủ tịch UBND xã Hướng Phùng đã nói: “ Để thực hiện tốt công tác quản lý rừng, phát triển rừng, bảo vệ rừng và quản lý lâm sản trên địa bàn thôn Chênh Vênh, đặc biệt là hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng khai thác rừng, phá rừng làm nương rẫy thì trước mắt là phải tạo cho bà con nhân dân sinh sống gần rừng có việc làm và thu nhập ổn định; tạo thị trường, liên kết tốt với các doanh nghiệp để các mặt hàng từ lâm sản ngoài gỗ do người dân địa phương làm ra được tiêu thụ ổn định…”

            Với những hoạt động đã thực hiện, Văn phòng MCNV tại Quảng Trị đã góp phần nâng cao ý thức của người dân trong quản lý, bảo vệ rừng và còn có sức lan tỏa ra các thôn khác trong xã. Trong thời gian tới cùng với sự hỗ trợ của MCNV, sự quan tâm chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền địa phương là một trong những yếu tố rất quan trọng trong việc góp phần phát triển kinh tế hộ gia đình, qua đó góp phần thực hiện tốt công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng bền vững tại thôn Chênh Vênh./.

                                                    Bài và ảnh: Nguyễn Trinh Trung – Trần Thắng Chiến, Hạt Kiểm lâm Hướng Hóa