Chi tiết - Sở Nông nghiệp và PT nông thôn

Nếp Than là giống lúa nếp bản địa của bà con người dân tộc PaCô tỉnh Quảng Trị có hương vị đặc trưng, thơm ngon, vị đậm, dẻo… tuy nhiên theo thời gian diện tích gieo trồng bị thu hẹp. Vì vậy, việc nghiên cứu, bảo tồn và phục tráng giống lúa nếp Than này là rất cần thiết.

Nếp Than là giống lúa nếp có từ xa xưa của người dân Pa Cô, được gieo trồng chủ yếu trên các chân ruộng cao vùng đồi, gần khe suối. Đây là giống lúa có thời gian sinh trưởng dài ngày, chiều cao cây thấp hơn so với các giống lúa thường, bông lúa to màu tím, hạt to mẩy.

Tuy là giống lúa nếp đặc sản, nhưng hiện nay số hộ gieo trồng không nhiều, tại xã A Ngo, huyện Đakrông có diện tích đất sản xuất là 23ha, thì chỉ còn khoảng 20% trồng giống lúa này và có nguy cơ diện tích bị thu hẹp nếu không có chính sách bảo tồn và nhân rộng, có nguy cơ bị mất giống. Hiện tại xã chỉ có thôn A Đeng duy trì gieo trồng giống lúa nếp than này với diện tích khoảng 5ha/năm. 

Việc sản xuất các ruộng lúa này theo kiểu nhờ trời, bố trí gần các khu dân cư không có biện pháp bảo vệ nên hay bị vật nuôi phá hoại. Mặc dù năng suất không cao lắm (khoảng 40 tạ/ha), nhưng chất lượng dẻo thơm, sạch, giàu chất dinh dưỡng nên giá trị sản phẩm mang lại khá cao. Hiện nếp than được bà con bán với giá 40 nghìn đồng/kg, cao gấp nhiều lần so với các loại nếp khác, để phục vụ cho các lễ hội, đãi khách quý.

Trao đổi với chúng tôi ông Trần Cẩn - Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Trị cho biết với mục tiêu phát triển và bảo tồn giống lúa nếp Than, và xây dựng mô hình sản xuất hiệu quả cũng như chuyển giao tiến bộ kỹ thuật và ngày càng nhân rộng mô hình, trong thời gian đến Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị sẽ đề xuất với Sở Khoa học và Công nghệ hỗ trợ nguồn kinh khí để Trung tâm xây dựng đề tài nghiên cứu, bảo tồn và phục tráng giống lúa nếp Than này. Nhằm nghiên cứu và hoàn thiện quy trình gieo trồng, chăm sóc để đảm bảo năng suất, chất lượng tốt nhưng vẫn giữ nguyên hương vị, làm cơ sở để phát triển giống và xây dựng thương hiệu OCOP cho địa phương phát triển sản xuất hàng hóa, góp phần nâng cao đời sống cũng như đảm bảo an ninh lương thực cho bà con.

                                                                                                                                                                Phan Việt Toàn - TTKN